st. patricks day
cherry blossom

วันจันทร์ที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2553

กิเลส

คำว่า กิเลส แปลว่า เหตุแห่งความชั่ว หรือความมัวหมอง กิเลสตระกูลใหญ่ ๆ ที่มีอิทธิพลต่อจิตใจมากที่สุด มีอยู่ ๓ ตระกูล
คือ
โลภะ มีอกุศลจิตคิดอยจกได้ในทางมิชอบ
โทสะ ความเป็นผู้มีอารมณ์ฉุนเฉียวเกรี้ยวกราด
โมหะ ความโง่เขลา ไม่รู้เท่าทันด้วยอำนาจอวิชชา พาให้หลงผิดทำให้ "เห็นกงจักรเป็นดอกบัว เห็นชั่วเป็นดี"
ทางขจัดกิเลส
กิเสสเหล่านี้มีในผู้ใด ทำให้ผู้นั้นหมดเสน่ห์ พึงหาทางขจัดและแก้ไขเสีย
ด้วยทาน การเสียสละ
ด้วยเมตตา ปรารถนาให้เกิดสุข
ด้วยปํญญา หยั่งให้ถึงซึ่งความพ้นทุกข์
เพราะ
ปัญญา นะรานัง ระตะนัง ปัญญาเป็นแก้วของนรชน
ปัญญา โลกัสะมิง ปัชโชโต ปัญญาเป็นแสงสว่างในโลก
ผู้มีปัญญาย่อมนำพาชีวิตให้พ้นวิกฤตได้ ดังพระท่านประพันธ์ไว้ว่า
มีปัญญาพาตนให้พ้นผิด รู้จักคิดเหตุผลพ้นกังขา
ทำอะไรเหมาะเจาะเพราะปัญญา ช่วยรักษาตัวตนให้พ้นภัย
จากบทบรรยายธรรม พระราชธรรมวาที
ขอขอบพระคุณทุกท่านที่ติดตาม เจริญพร

2 ความคิดเห็น:

  1. - ว่าด้วยเรื่องทาน
    ผมคิดว่าผมเป็นคนประหยัด มัธยัสถ์ แต่คนที่บ้านบอกว่าผมขี้เหนียว ผมจึงอยากลดกิเลสตรงนี้บ้าง เลยพยายามหาโอกาสไปใส่บาตรกับครอบครัวให้มากขึ้น และตอนที่ไปจ่ายตลาดที่คาร์ฟูกับแม่ ผมจะเอาเงินหยอดตู้บริจาคให้มูลนิธิช่วยเหลือเด็กทุกครั้ง (ถ้าไม่ลืม)ก็ไม่ได้พยายามบอกว่าเป็นคนดีอะไรหรอกครับ แค่อยากบอกอุบายว่า ได้พยายามดัดนิสัยไม่ดีตัวเองยังไงบ้างเท่านั้น เพราะตอนได้มีโอกาสบวชเรียนที่วัดชลประทานฯ หลวงพ่อท่านสอนว่า การให้ทานเป็นอุบายอย่างหนึ่งที่ำทำให้คนคลายความยึดมั่นถือมั่นลง ด้วยการ สละออก (จาคะ)ซึ่งหากทำได้โดยไม่หวังผลตอนแทนแล้ว นอกจากจะได้บุญ (ทำให้จิตใจอิ่มเิอิบ พองฟู)ยังอาจช่วยยกระดับให้จิตใจเป็นกุศล (บุญอย่างฉลาด คือช่วยกวาดล้างกิเลส) ได้อีกด้วย

    - ว่าด้วยเรื่องเมตตา
    ผมเป็นคนขี้โมโห ใจร้อนหงุดหงิดง่ายเหมือนกัน เคยมีคนแนะนำให้พยายามเจริญเมตตา ก็ได้ผลนะ ใจเย็นขึ้น แต่พอคนเรามันขาดสติ หรือไม่ได้ทำบ่อยๆ ก็เป็นอีก คงต้องหมั่นเจริญสติและแผ่เมตตาให้มากๆ กว่านี้

    - ว่าด้วยเรื่องปัญญา
    ตามความเข้าใจของผม คำว่า "ปัญญา" นี้ มันคงไม่ีใช่การเป็นคนมีความรู้มาก หรือเรีัยนเก่ง สมองดี แต่น่าจะหมายถึง การรู้ เข้าใจ (หรือเห็น) สิ่งต่างๆ ตามสภาพที่เป็นจริง เรื่องปัญญา คงเป็นเรื่องยากที่จะพูด เพราะผมยังด้อยอยู่มาก (หรืออาจไม่มีเลย) ก็คงเป็นเหมือนปลา ที่แม้เต่าจะเล่าให้ฟัง(อ่านหนังสือธรรมะ-ฟังธรรม)ว่า บนบกเป็นอย่างไร ปลาโง่ๆ อย่างผมมันก็จินตนาการไม่ออกอยู่ดี

    ผมเป็นศิษย์เก่า รร.วัดบวรนิเวศ ซึ่งมีสุภาษิตประจำโรงเรียนว่า "ปัญญา นะรานัง ระตะนัง" และมีคำแปลเป็นภาษาไทยว่า "ปัญญาเป็นรัีตนะของนรชน" เคยคิดอยากให้ รร.พธ.ฯ ของเรามีสุภาษิตประจำโรงเรียนกับเขาบ้างเหมือนกัน หรือใครคิดว่าไงครับ

    ตอบลบ
  2. ผมศิษย์เก่า รร.สมุทรปราการ ก็มีสุภาษิตประจำโรงเรียนเหมือนกับครูnonaเหมือนกัน แต่แปลว่า ปัญญาเป็นแก้วของนรชน คล้ายๆกันครับก็อยากให้รร.เรามีเหมือนกันนะครับ

    ตอบลบ